Malia os múltiples avisos dos expertos, a crise sanitaria provocada pola pandemia de COVID-19 colleu desprevidos a inmensa maioría dos países do mundo, sen saber moi ben como xestionala. En momentos como este, nos que ningunha orientación sobra, cobra especial importancia volver a vista atrás e revisar a historia.
Nun momento no que o mundo parece ter toleado con mil e unha medidas de actuación —reais e fakes— fronte ao xa «personaxe do ano», o coronavirus SARS-CoV-2, e no que, mentres uns se pasan de freada en precaución, outros o toman á lixeira e lle restan demasiada importancia, gustaríame realizar unha particular achega neste tema.
En Empatizar desde o confinamento contábavos o pouco que esta corentena que estamos vivindo cambia a vida nunha granxa. O certo é que todo segue máis ou menos igual, salvo polo feito de que os profesionais e provedores que nos visitan diariamente, e que ao principio do estado de alarma usaban as máis básicas barreiras para evitar contaxios, agora extreman as medidas de prevención e cúmprenas estritamente. Isto non é unha chamada de atención, pois moitos deles nin sequera contaban con todos os equipos de protección individual —EPI— que eran necesarios, senón, simplemente, unha confirmación de que a xente se vai concienciando cada vez máis do risco que supón a COVID-19 para un mesmo e para a sociedade. Parece que as cifras desta pandemia provocan en nós o afloramento dese sentimento que tanto me gusta mencionar: a empatía.
Un mozo criado no medio rural desprázase á maior área urbana do seu país para traballar no sistema sanitario, onde debe enfrontarse á máis grave pandemia coñecida en séculos cunha enorme escaseza de medios técnicos e humanos. E sen que ninguén estivese preparado nin para a propagación da nova enfermidade nin para a exigüidade de recursos. Con menos sinopse que esta téñense rodado películas en Hollywood; o malo é que estamos ante un caso demasiado real e demasiado común. José Luís Prieto Varela, Txiki —Monterroso, Lugo, 1983—, leva case catro anos traballando como Transporte Interno e Xestión Auxiliar —TIGA— no Hospital Puerta de Hierro, dependente da Consellería de Sanidade da Comunidade de Madrid. Polo seu traballo, estivo en primeirísima liña da fronte contra o coronavirus.
Esperto coa sensación de que unha manda de cabalos pasou por enriba de min. Ao tentar abrir os ollos, noto como as miñas pálpebras pesan, como se levasen séculos pechadas. Confundido e medio adormecido, vexo ao meu arredor unha morea de xente en padiolas.
Un país parado por algo tan pequeno que non se pode ver cun simple microscopio. Dous inimigos invisibles, o virus e o medo, retroaliméntanse. Mentres, os humanos pagamos as consecuencias de ambos os dous. Así vexo a situación actual desde a miña aldea. Pero, como sempre, as imaxes que se ven na televisión ou nas redes son as das cidades. Ninguén se lembra do que acontece no campo —ben, algún si, para fuxir a el por temor ao contaxio—. Eu vouvos contar o que ocorre aquí, aínda que o certo é que, máis alá do estado de alerta, hai pouco que contar. A ausencia de novidades no rural non é unha novidade.
Pandemia non é sinónimo de gravidade. Segundo a OMS —Organización Mundial da Saúde—, pandemia refírese á propagación mundial dunha nova enfermidade. Prodúcese unha pandemia de gripe cando xorde un novo virus gripal que se propaga polo mundo e a maioría das persoas non teñen inmunidade contra el. Tal é o caso do novo SARS-CoV-2 aparecido na China e responsable da actual pandemia de COVID-19.
Actualmente todos coñecemos as vacinas e para que serven, e case todos sabemos como funcionan. Podemos facernos unha idea do que teñen suposto para a humanidade, pero ¿como se logrou este importante fito histórico? Neste artigo recordamos e reflexionamos sobre a súa orixe.
Durante os últimos días puidemos ler en moitos titulares que «a Xunta retrocede e reabre o paridoiro de Verín —Ourense—». Analicemos estas palabras e miremos o transcurso dos acontecementos con ollo clínico, nunca mellor dito.