Un relato de David Casal.
Lucía ten trinta e seis anos. Naceu e vive nun concello non moi lonxe de Lugo, de Santiago e da Mariña. Ten vinte vacas para muxir e as escasas xovencas e secas que pode manter durante o ano.
Lucía ten trinta e seis anos. Naceu e vive nun concello non moi lonxe de Lugo, de Santiago e da Mariña. Ten vinte vacas para muxir e as escasas xovencas e secas que pode manter durante o ano.
Vai frío e chove, como é habitual en Galiza nas datas do Entroido. O olor dos grelos, as patacas e as carnes salgadas cocéndose ao lume esténdese por toda a casa. Mentres colorea un debuxo sentada detrás da cociña de leña, a nena dille á súa atarefada nai: «Cóntame a historia dos alimenta». Intercambian unha mirada cargada de complicidade. «Outra vez?». Incapaz de negarse ao sorriso de ilusión da súa pequena, a muller ata un pano á cabeza para apartar o pelo da cara e, sen perder de vista as potas, comeza este relato, como unha tradición máis entre os pratos típicos:
Gala non durmiu nada esa noite. A adrenalina vence o sono. Só le e le. Canto máis avanza na lectura, máis a aterroriza todo o ocorrido, e pregúntase como demos foran capaces de crear aquel mundo tan artificial sen que ninguén puidese facer algo para frealos. Marabíllana as imaxes daqueles alimentos, para ela descoñecidos, con descricións de sabores que xamais tivese imaxinado: «Onde está toda a comida da que desfrutaban nas cidades a principios do século xxi?». Agora está tan estandarizada que só se distinguen tres sabores: o da proteína animal, o da vexetal e o dos exclusivos edulcorantes, uns sobres de contido líquido que algúns se poden permitir tomar por enriba de cada comida: «Como chegamos a isto?».
Esta noite apalpei un soño. Volvíame incorpóreo e podía desprazarme a distintos sitios, en tempo e lugar. Tanto vía o Entroido con ollos de neno como o desfrutaba cos meus pequechos; tanto estaba tirando fariña en Viana como correndo diante das formigas en Laza. Cigarróns, peliqueiros e boteiros fundíanse todos na mesma praza ao son do folión e, como se fose o Día da Marmota, o enterro da sardiña nunca chegaba naquel eterno Carnaval.
Gala mantense allea ao mundo exterior mentres imparte a súa clase de historia. Sempre lle gustou a ensinanza, e dáselle moi ben, polo que pon gran paixón no seu traballo. Alí de pé, delgada, pero de constitución forte, mira de fronte os seus alumnos cuns ollos verdes que parecen acenderse ao inicio de cada hora de docencia:
O novo coronavirus chegou a Europa en xaneiro de 2020, procedente da China. Parece ser que, froito da presión que o ser humano exerce sobre a natureza, o virus mutou e saltou ás persoas. Ante a propagación da enfermidade xa coñecida como COVID-19, a Organización Mundial da Saúde —OMS— cualificouna como pandemia global, e inmediatamente comezouse coa investigación para encontrar unha vacina. Nese momento todos nos aferramos á nosa culta sociedade, aos seus valores, e á preparación dos nosos gobernantes e científicos, pensando se toda esta engrenaxe sería o suficientemente robusta e estaría á altura das circunstancias.
Un dos primeiros recordos que habitan no fondo abisal da miña memoria sucede nunha viña, a que os meus pais tiñan en Fontousal, unha zona de viñedos nunha ladeira situada entre Cacabelos e Camponaraya.
A reunión prolongárase máis do previsto. Era a última antes das eleccións e o presidente da Xunta estivera presente para reforzar a súa campaña electoral, pero algúns dos representantes do sector primario non eran fáciles de dobregar, sobre todo os que eran agricultores ou gandeiros de verdade. Eles non entendían o seu proxecto para o rural, que necios!…
Esperto coa sensación de que unha manda de cabalos pasou por enriba de min. Ao tentar abrir os ollos, noto como as miñas pálpebras pesan, como se levasen séculos pechadas. Confundido e medio adormecido, vexo ao meu arredor unha morea de xente en padiolas.
Nalgún lugar da Ruta da Seda, uns mercadores interromperon a súa viaxe para facer noite nunha pousada. Cando se dispoñían a amarrar os seus camelos, decatáronse de que non había pau ao que poder atar un deles.